حذف
امروزه برق یکی از حیاتی‌ترین نیازهای زندگی ما است. تصور عدم دسترسی به شارژ برای گوشی‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و پاوربانک‌ها برای ما تقریباً غیرممکن است. اما این نیاز زمانی به چالش تبدیل می‌شود که به کشوری سفر کنیم که استانداردهای ولتاژ و پریز برق متفاوتی دارد. این تفاوت‌ها میتواند مشکلاتی جدی برای ما ایجاد کند.
در کشورهای مختلف، استانداردهای متفاوتی برای ولتاژ و پریز برق وجود دارد. این استانداردها براساس تاریخچه، سیاست‌ها و نیازهای هر کشور تعیین شده‌اند. برای مثال، ولتاژ برق در آمریکا 110 ولت است، در حالی که در بسیاری از کشورهای اروپایی ولتاژ 220 ولت است.
برای مقابله با این مشکل دو راه حل اصلی وجود دارد:
استفاده از آداپتور: آداپتورهای تبدیل دوشاخه به شما امکان می‌دهند وسایل الکترونیکی خود را در کشورهای مختلف شارژ کنید.
تبدیل ولتاژ: در برخی موارد نیاز به تبدیل ولتاژ دارید تا از آسیب به وسایل الکترونیکی خود جلوگیری کنید. وسایلی که با ولتاژ 110 ولت کار می‌کنند، نیاز به مبدل برای استفاده در کشورهای با ولتاژ 220 ولت دارند.
در جهان، بیش از 15 نوع مختلف پریز برق وجود دارد که هر کدام با حروف الفبا (A تا O) نام‌گذاری شده‌اند. این پریزها در کشورهای مختلف استفاده می‌شوند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
بیشتر در آمریکا، کانادا و مکزیک استفاده می‌شود.
پریز نوع A دارای دو پین و پریز نوع B دارای سه پین (به همراه پین اتصال به زمین) است.
در کشورهای اروپایی به جز انگلستان، ایرلند و مالت استفاده می‌شود.
دارای دو پین گرد و فاقد پین زمین.
بیشتر در هند و نپال استفاده می‌شود.
دارای سه پین گرد با چینش مثلثی.
بیشتر در کشورهای اروپایی مانند فرانسه، بلژیک و آلمان استفاده می‌شود.
نوع G
پریزهای نوع G عمدتاً در انگلستان، ایرلند، قبرس، مالت، مالزی، سنگاپور، هنگ‌کنگ و شبه‌جزیره عربستان استفاده می‌شوند. این پریزها با توان 13 آمپر دارای سه پین مستطیل شکل هستند که به شکل مثلث چیده شده‌اند. پین‌های خطی و خنثی هرکدام ابعادی معادل 4 در 6.35 میلی‌متر و طول 17.7 میلی‌متر دارند، در حالی که پین ارت ابعادی معادل 4 در 8 میلی‌متر و طول 22.7 میلی‌متر دارد. پریزهای نوع G با روکش‌های عایقی به طول 9 میلی‌متر برای جلوگیری از تماس تصادفی با رابط برهنه طراحی شده‌اند.
استاندارد BS 1363 انگلیس برای همه اتصالات به شبکه برق نیاز به استفاده از پلاگین سه‌شاخه زمین و دوشاخه فیوز دارد. دستگاه‌های دو سیم کلاس II ارت ندارند و اغلب دارای یک‌پایه پلاستیکی هستند که فقط برای باز کردن اتصال پریز استفاده می‌شود.
نوع Hاین پریز ارت‌دار 16 آمپر، مخصوص اسرائیل و فلسطین است. پریزهای نوع H دارای سه شاخه گرد و مثلثی شکل با قطر 4.5 میلی‌متر و طول 19 میلی‌متر هستند. فاصله مرکز خط و پایه‌های خنثی 19 میلی‌متر از یکدیگر و فاصله مرکز به مرکز بین پایه ارت و خط میانی متصل‌کننده دو پایه قدرت 9.5 میلی‌متر است.
پریزهای نوع H شاخه‌های نوع C را نیز می‌پذیرند. با این حال، شاخه‌های قدیمی‌تر نوع H صاف و تخت بودند و با دوشاخه نوع C سازگار نبودند. از سال 1989، شاخه‌های نوع H به گونه‌ای ساخته شدند که هر دوشاخه پین تخت و گرد را بپذیرند.
نوع I عمدتاً در استرالیا، نیوزیلند، پاپوآ، گینه‌نو، چین و آرژانتین استفاده می‌شود. این پریز 10 آمپر دارای دو تیغه مسطح به ضخامت 1.6 میلی‌متر است که در 30 درجه عمودی تنظیم شده و یک V وارونه را تشکیل می‌دهند. فاصله مراکز آنها 13.7 میلی‌متر است و طول هر دوشاخه 17.3 میلی‌متر و عرض آنها 6.3 میلی‌متر است. یک نسخه بدون اتصال زمین از این پلاگین نیز وجود دارد که فقط دوشاخه تخت V شکل دارد. پریزهای نوع I دارای پین‌های خنثی و عایق‌بندی شده هستند تا از تماس تصادفی جلوگیری کنند.
نوع J تقریباً به طور انحصاری در سوئیس و لیختن‌اشتاین استفاده می‌شود. سوئیس استاندارد خاص خود را دارد که در SEV 1011 شرح داده شده است. این پلاگین مشابه نوع C است، اما دارای یک‌پایه اتصال به زمین است. دوشاخه نوع J دارای سه‌پایه گرد با قطر 4 میلی‌متری و طول 19 میلی‌متر است. فاصله مراکز خطوط و شاخه‌های خنثی از یکدیگر 19 میلی‌متر و دارای روکش‌های عایق‌بندی به طول 10 میلی‌متر می‌باشند.
نوع Kنوع K تقریباً به طور انحصاری در دانمارک و گرینلند استفاده می‌شود. این پریز دارای سه‌پایه گرد است که به شکل یک مثلث مرتب شده‌اند. پایه زمین U شکل دارای طول 14 میلی‌متر و قطر 6.5 میلی‌متر است. فاصله مراکز پایه‌های خط و خنثی از هم 19 میلی‌متر است. دوشاخه‌های نوع C نیز می‌توانند در پریزهای نوع K جای بگیرند.
.jfif)
نوع Lنوع L عمدتاً در ایتالیا، شیلی و اروگوئه استفاده می‌شود و در آفریقای شمالی نیز یافت می‌شود. این پریز با استاندارد ایتالیایی CEI 23-16/VII طراحی شده و دارای دو نسخه 10 و 16 آمپر است. هر دو نسخه شامل سه‌پایه گرد هستند که در یک خط مستقیم قرار گرفته‌اند. فاصله مراکز پایه‌های خط و خنثی 19 میلی‌متر (برای نسخه 10 آمپر) و 26 میلی‌متر (برای نسخه 16 آمپر) است.
نوع Mنوع M عمدتاً در آفریقای جنوبی، سوازیلند و لسوتو استفاده می‌شود. این پریز دارای سه‌شاخه گرد و مثلثی شکل است و از جریان 15 آمپر پشتیبانی می‌کند. طول ارت مرکزی 28.6 میلی‌متر و قطر آن 8.7 میلی‌متر است. پایه‌های خط و خنثی دارای قطر 7.1 میلی‌متر و فاصله 18.6 میلی‌متر از یکدیگر هستند.
نوع Nنوع N منحصراً در برزیل و آفریقای جنوبی استفاده می‌شود. این پریز با سیستم سوکت و پلاگین نوع N استاندارد شده است و سه شاخه (دوپایه و یک‌پایه اتصال به زمین) دارد. پین‌های برق دارای روکش‌های عایق‌بندی‌شده به طول 10 میلی‌متر هستند. سه نسخه از این پریز وجود دارد: 10 آمپر و 20 آمپر در برزیل و 16 آمپر در آفریقای جنوبی.
با توجه به انواع مختلف پریزهای برق در کشورهای مختلف، ممکن است نتوانید از لوازم برقی همراه خود در سایر کشورها استفاده کنید. هر کشور دارای استانداردهای برق خاص خود است، بنابراین داشتن تجهیزات مناسب برای استفاده از لوازم برقی در سفرها ضروری است.
آداپتورها به دستگاه‌های الکتریکی یک کشور اجازه می‌دهند تا به وسیله پریز کشوری دیگر استفاده شوند. برای مثال، در ایران از پریزهای نوع C یا F استفاده می‌کنیم. اگر قصد سفر به کشوری با پریزهای نوع A دارید، با وصل کردن دوشاخه دستگاه خود به یک آداپتور سفری، می‌توانید از پریزهای نوع A نیز استفاده کنید. از آنجایی که دوشاخه یک دستگاه ایرانی در پریز کشوری دیگر قرار نمی‌گیرد، به همراه داشتن آداپتور مناسب ضروری است.
توجه داشته باشید که آداپتورها ولتاژ را تبدیل نمی‌کنند. بنابراین قبل از متصل کردن دستگاه به پریز کشور دیگر، مطمئن شوید که ولتاژ دستگاه شما و برق کشور مقصد با یکدیگر تطابق دارند. به این منظور، می‌توانید برچسب اطلاعات روی دستگاه را مطالعه کنید.
به عنوان مثال، روی دستگاه‌هایی مانند شارژر لپ‌تاپ و موبایل بازه ولتاژ 100 تا 240 ولت تعیین شده که نشان می‌دهد این دستگاه‌ها در مکان‌هایی با ولتاژ برق بین 100 تا 240 ولت استفاده‌پذیر هستند. اما اگر دستگاه شما تک‌ولتاژی بوده و تنها عبارت 120 ولت یا 220 ولت روی آن نوشته شده است، باید از مبدل ولتاژ کانورتر یا ترانسفورمر استفاده کنید.
کانورترها و ترانسفورمرها هر دو برای افزایش یا کاهش ولتاژ به مقدار مورد نیاز به کار می‌روند، اما تفاوت‌هایی در عملکرد و استفاده از آنها وجود دارد. کانورترها باید تنها برای وسایل الکتریکی استفاده شوند که دارای موتورهای مکانیکی بوده یا وسایل گرمایشی ساده هستند. از نمونه‌های وسایل الکتریکی می‌توان به سشوار، اتو مو، اتو بخار، ریش‌تراش، مسواک برقی و فن‌های کوچک اشاره کرد.
کانورترها برای استفاده مداوم طراحی نشده‌اند و تنها باید برای بازه‌های زمانی کوتاه 1 تا 2 ساعته استفاده شوند. همچنین بیشتر کانورترها تنها برای پریزهای دوشاخه بدون شاخه زمین استفاده می‌شوند. توجه داشته باشید که کانورترها باید در حالت بلا استفاده از برق جدا شوند. از دیگر ویژگی‌های کانورترها می‌توان به وزن سبک و قیمت مناسب‌تر نسبت به ترانسفورماتورها اشاره کرد.
ترانسفورمرها نیز مانند کانورترها می‌توانند ولتاژ را به مقدار مورد نیاز کاهش یا افزایش دهند. اما نسبت به کانورترها گران‌تر هستند و برای هر دو دستگاه‌های الکترونیکی و الکتریکی استفاده می‌شوند. تجهیزات الکترونیکی دارای چیپ یا مدار هستند که از نمونه‌های آنها می‌توان به کامپیوتر، شارژر لپ‌تاپ، تبلت و موبایل اشاره کرد. به همین دلیل برای استفاده از این وسایل در کشورهایی با استانداردهای برق متفاوت، باید ترانسفورمرها را به همراه داشته باشید. مگر اینکه دارای ولتاژ دوگانه باشند که در این صورت می‌توانید با استفاده از آداپتور، این دستگاه‌ها را به پریز کشوری دیگر وصل کنید.
ترانسفورماتورها براساس توان مصرفی دارای سایزهای مختلفی هستند. به همین دلیل هنگام انتخاب این دستگاه‌ها به ولتاژ تجهیزاتی که می‌خواهید به آن متصل کنید، توجه داشته باشید. توان ترانسفورماتور باید حدود 25 درصد بیشتر از توان دستگاه‌های متصل به آن باشد تا از گرمای زیاد جلوگیری شود. هنگامی که می‌خواهید چند دستگاه را به ترانسفورمر متصل کنید، توان کل دستگاه‌ها را جمع کرده و 25 درصد به آن بیفزایید.
ویژگی‌های برق ترانسفورماتور از جمله جریان، ولتاژ و توان آن، روی برچسب اطلاعات دستگاه قرار گرفته است. اگر توان دستگاه ذکر نشده بود، می‌توانید با ضرب جریان در ولتاژ دستگاه، توان آن را محاسبه کنید. در ادامه لیستی از توان ترانسفورماتورها به همراه دستگاه‌های قابل استفاده با آنها آورده شده است.
با همراه داشتن این تجهیزات در سفرهای بین‌المللی خود، می‌توانید از لوازم برقی خود به راحتی استفاده کنید و از هرگونه مشکل ناشی از تفاوت ولتاژ و استانداردهای برق جلوگیری کنید.